Save&Invest: Prawo chroniące pieniądze Polaków

Podczas prezentacji raportu „Save&Invest: Prawo chroniące pieniądze Polaków” zaproszeni przez Forum Prawo dla Rozwoju eksperci odnieśli się do wizji „zero oszustw finansowych” sformułowanej przez prowadzącego prezentację dra Konrada Henniga. Rekomendacje autorów raportu recenzowali prof. dr hab. Robert Gwiazdowski, prof. dr hab. Konrad Raczkowski, poseł Tomasz Rzymkowski oraz senator Krzysztof Kwiatkowski.

Polskie społeczeństwo bogaci się, a Polacy są coraz bardziej świadomi, jaką rolę odgrywa oszczędzanie. Edukacja ekonomiczna jest ważna, jednak udział samego państwa jako regulatora i nadzorcy rynku jest nieoceniony. – Obywatele mają prawo oczekiwać od Państwa skutecznego działania – mówił senator Krzysztof Kwiatkowski podczas dzisiejszej prezentacji. Wprowadzenie odpowiednich mechanizmów prawnych może stanowić zabezpieczenie dla Polaków przed stratami tylko, jeśli będą realnie egzekwowane. – Przemyślane prawo ułatwi funkcjonowanie przedsiębiorcom i państwu. Nie wystarczy samo tworzenie prawa dla prawa – komentował prof. dr hab. Konrad Raczkowski.

Poseł Tomasz Rzymkowski apelował o lepszą współpracę instytucji publicznych w ściganiu oszustów finansowych. Prof. dr hab. Konrad Raczkowski studził zapał, przypominając, że każdy produkt finansowy był zatwierdzany przez KNF. – Nie łudźmy się, że taka instytucja w momencie kryzysowym przyzna się do błędu.

Sytuacja na rynku w dobie pandemii jest niepewna. Podczas prezentacji, senator Krzysztof Kwiatkowski skomentował -,,Większość z nas chciałaby zarabiać w sposób stały. Niestety nie będzie to możliwe w najbliższym czasie.” Z kolei prof. dr hab. Robert Gwiazdowski przewiduje, że czeka nas fala nowych podatków, które dla zmyłki nie będą nazywane podatkami.

Chociaż w inwestowaniu Polacy nie są skłonni do ryzyka, to wciąż wpadają w sidła różnego typu oszustów. – Tu sama edukacja, choć potrzebna, nie wystarczy. Niezbędne jest wypracowanie mechanizmów prawnych w zakresie nadzoru rynku i skutecznego zwalczania przestępstw, lecz również działań przedsiębiorstw finansowych zabezpieczających Polaków przed utratą pieniędzy – mówi dr Konrad Hennig, dyrektor programowy Forum Prawo dla Rozwoju.

Udział w prezentacji raportu wzięli:
Prof. dr hab. Robert Gwiazdowski, przewodniczący Rady Programowej Centrum im. Adama Smitha
Prof. dr hab. Konrad Raczkowski, członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP
Dr Tomasz Rzymkowski, poseł na Sejm RP
Senator Krzysztof Kwiatkowski, były prezes Najwyższej Izby Kontroli

W ostatnich latach oszczędności Polaków rosły w rekordowym tempie, w 2020 r. mocno powyżej sumy 2 bilionów złotych, do czego przyczyniło się zamknięcie części gospodarki wiosną tego roku. Rośnie nasza skłonność do oszczędzania i inwestowania, zaś kwota odkładanych przez gospodarstwa domowe środków przekroczyła w ubiegłym roku 500 zł miesięcznie.

– I choć polski rynek powoli staje się dojrzałym, rozwiniętym rynkiem kapitalistycznym, to Polacy wciąż najchętniej trzymają pieniądze na koncie albo w domu w gotówce. Nie mamy świadomości jak działają poszczególne instrumenty i nie wiemy, jak się zabezpieczyć przed ryzykiem, więc go unikamy. Jednak wraz z obniżeniem stóp procentowych wiosną tego roku, na Giełdę Papierów Wartościowych trafiło kilkadziesiąt tysięcy nowych inwestorów. Od skuteczności działania instytucji nadzoru zależeć będzie czy w kolejnych latach będziemy mieli do czynienia z kolejnymi aferami jak Amber Gold, czy GetBack – podkreśla dr Konrad Hennig, redaktor raportu.

Uczestnicy czwartkowej prezentacji zastanowiali się jak wdrażać zawarte w raporcie rekomendacje, aby przywrócić zaufanie do instytucji finansowych oraz państwa jako regulatora i nadzorcy rynku. – Polska jest krajem o zerwanej ciągłości zarządzania majątkiem prywatnym, a proces edukacji finansowej i przywracania zaufania zajmie jeszcze długie lata. Często w dyskusjach ekspertów umyka rola, jaką w tym procesie może przypadać samym instytucjom finansowym – mówi dr Hennig i dodaje, że kluczową znaczenie mają mechanizmy wymuszające na instytucjach finansowych profesjonalne i etyczne działania, tak by przeciętny Kowalski nie był zachęcany do kupienia produktów, których nie rozumie, a które są dla niego niekorzystne poprzez niską elastyczność (jak np. polisolokaty) czy nieakceptowalne ryzyko (jak obligacje GetBack).

Pełną treść raportu znajdziesz tutaj.